Psychoza alkoholowa to skomplikowane zaburzenie psychotyczne, które rozwija się w wyniku długotrwałego i nadmiernego spożycia alkoholu. Może wystąpić zarówno u osób uzależnionych będących w stanie upojenia alkoholowego, jak i podczas ich detoksykacji. Niezależnie od przyczyny, psychoza ta zawsze wymaga profesjonalnego leczenia, a czasami nawet hospitalizacji pacjenta. W trakcie wystąpienia objawów psychozy, chory może doświadczać omamów, urojeń, zaburzeń psychomotorycznych oraz wahań nastroju. Choć osoba ta jest świadoma swojego stanu, jej percepcja rzeczywistości jest zaburzona, co może prowadzić do poważnych sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu uzależnionego.
Czym jest schizofrenia po alkoholu?
Schizofrenia alkoholowa, znana również jako psychoza alkoholowa, to stan zaburzeń psychotycznych wywołanych nadmierną konsumpcją alkoholu. Spożywany alkohol ma znaczący wpływ na ludzki układ nerwowy, co prowadzi do zaburzeń w postrzeganiu rzeczywistości. W trakcie epizodu psychozy pacjenci mogą doznawać poważnych nieprawidłowości w odbiorze świata, a zjawiska takie jak urojenia czy omamy stają się powszechne.
Schizofrenia alkoholowa objawy
Objawy schizofrenii alkoholowej obejmują:
- omamy, najczęściej słuchowe, ale mogące dotyczyć także innych zmysłów,
- urojenia paranoidalne lub prześladowcze,
- trudności w rozpoznawaniu osób,
- zaburzenia psychomotoryczne, manifestujące się pobudzeniem lub osłupieniem,
- wahania nastroju.
Takie zaburzenia wymagają szczególnej uwagi i wsparcia w celu poprawy stanu psychicznego pacjentów.
Ile trwa psychoza alkoholowa?
Aby zrozumieć, jak długo trwa psychoza alkoholowa, należy przede wszystkim rozróżnić między różnymi stanami oraz rodzajami tego schorzenia – ostrej i przewlekłej. Ostra psychoza alkoholowa zazwyczaj trwa kilka dni, a jej objawy całkowicie ustępują. Mogą się jednak pojawić ponownie podczas kolejnego okresu nadużywania alkoholu. Z kolei przewlekła psychoza alkoholowa charakteryzuje się dłuższym czasem trwania zaburzeń, który może wynosić nawet do sześciu miesięcy, niezależnie od tego, czy osoba pozostaje w stanie abstynencji, czy nadużywa alkoholu. Należy również pamiętać, że psychozy alkoholowe, występujące w późniejszych stadiach uzależnienia, mogą prowadzić do nieodwracalnych zmian w mózgu, co wpływa na czas trwania oraz skuteczność leczenia uzależnienia.
Rodzaje psychoz alkoholowych
Możemy wyróżnić kilka typów psychoz alkoholowych:
- Ostra psychoza alkoholowa – znana jako delirium tremens, czyli majaczenie alkoholowe, jest jedną z najczęściej występujących form psychoz związanych z alkoholem. Najczęściej pojawia się przy nagłym zaprzestaniu intensywnego picia. Do jej charakterystycznych objawów należą: bezsenność, lęk, iluzje, omamy (zwłaszcza wzrokowe) oraz urojenia. Często występują również napady padaczkowe. Ostra psychoza alkoholowa stanowi stan zagrożenia życia.
- Przewlekła psychoza alkoholowa – zwana również halucynozą alkoholową, charakteryzuje się dominacją omamów słuchowych oraz urojeniami prześladowczymi. Z tego względu bywa porównywana do schizofrenii i określana mianem schizofrenii alkoholowej.
- Paranoja alkoholowa (zespół Otella) – to patologiczna zazdrość, która najczęściej występuje u mężczyzn nadużywających alkoholu, zwłaszcza po 40. roku życia. Osoba cierpiąca na ten stan obwinia często swoją partnerkę o problemy z potencją, które są skutkiem nadużywania alkoholu. Urojenia dotyczące zdrady mogą prowadzić do aktów agresji, prześladowań, a w skrajnych przypadkach nawet do zabójstwa.
- Psychoza Korsakowa – wynikająca z zaburzeń metabolizmu oraz z niedoborów witamin z grupy B, które spowodowane są długotrwałym nadużywaniem alkoholu. Uzależniony traci całkowicie lub częściowo zdolność do zapamiętywania, a luki powstałe w pamięci uzupełnia konfabulacjami. Psychoza Korsakowa może prowadzić do głębokiego otępienia umysłowego.
Czy psychoza alkoholowa jest wyleczalna?
Im szybciej osoba dotknięta tym problemem rozpocznie leczenie, tym większe ma szanse na uniknięcie trwałych uszkodzeń mózgu. W wielu przypadkach całkowita abstynencja oraz regularne stosowanie leków prowadzą do pełnego wyleczenia. Należy jednak pamiętać, że w przypadku takich schorzeń jak zespół Otella czy zespół Korsakowa, proces terapeutyczny może być złożony i długotrwały, a osiągnięcie całkowitego powrotu do zdrowia nie zawsze jest możliwe.
Jak leczyć psychozy alkoholowe?
Każda psychoza wymaga odpowiedniego leczenia, niezależnie od faktu, czy jest to stan ostry, czy przewlekła psychoza alkoholowa. Kluczowym krokiem w terapii psychozy alkoholowej jest bezwzględne zaprzestanie spożywania alkoholu. W leczeniu stosowana jest farmakoterapia, w ramach której pacjenci otrzymują benzodiazepiny – leki uspokajające, które łagodzą stany lękowe, oraz neuroleptyki, czyli leki przeciwpsychotyczne. Równocześnie prowadzi się intensywne nawadnianie organizmu oraz uzupełnianie niedoborów elektrolitów i witamin, zwłaszcza z grupy B. W przypadku ostrej psychozy objawy zazwyczaj ustępują samoistnie po kilku dniach, jednak warto pamiętać, że mogą one mieć tendencję do nawrotów.
Jak można pomóc osobie zmagającej się z psychozą alkoholową?
W przypadku delirium tremens najważniejszym krokiem pierwszej pomocy jest wezwanie pomocy medycznej. W miarę możliwości warto zabezpieczyć osobę w takim stanie przed ryzykownymi zachowaniami, pamiętając jednak o zachowaniu własnego bezpieczeństwa. Psychoza alkoholowa to wyraźny znak, że alkoholizm osiąga etap, w którym chory nie jest w stanie samodzielnie utrzymać abstynencji. W takiej sytuacji konieczna staje się interwencja lekarzy oraz specjalistów z ośrodków odwykowych.
Leczenie psychozy alkoholowej to długi i wymagający proces, ale dzięki odpowiedniemu leczeniu, terapii uzależnień oraz całkowitej abstynencji można na nowo zyskać kontrolę nad swoim życiem. Kluczowe jest systematyczne wsparcie ze strony specjalistów oraz bliskich, ponieważ w początkowym okresie trzeźwości ryzyko nawrotów jest szczególnie wysokie. Ważne jest również, aby dbać o zdrowy styl życia, regularnie korzystać z kontroli psychiatrów oraz unikać sytuacji, które mogą wywoływać głód alkoholowy.
Główną metodą leczenia psychoz alkoholowych jest całkowite zaprzestanie spożywania alkoholu. Dla wielu pacjentów jest to jednak sporym wyzwaniem, co może prowadzić do różnych trudności w procesie terapeutycznym. W takich przypadkach często stosuje się leki przeciwpsychotyczne, które działają poprzez blokowanie receptorów dopaminergicznych D2 w układzie nerwowym.
Leczenie psychicznych skutków nadużywania alkoholu często zależy od specyficznej odmiany psychozy, z którą zmaga się pacjent. Rokowania również różnią się w zależności od sytuacji – na przykład, ostra halucynoza alkoholowa zazwyczaj ustępuje po kilku dniach, podczas gdy walka z palimpsetami alkoholowymi czy chorobą Korsakowa może być długotrwała i skomplikowana, ze względu na częste nawroty.
Jednakże, jeśli pacjent zdecyduje się na całkowitą abstynencję oraz będzie przestrzegał zaleceń dotyczących przyjmowania leków, to wyniki leczenia mogą być obiecujące. Kluczowy jest również stały kontakt z psychiatrą, który pomoże dobrać odpowiednie metody leczenia i monitorować stan zdrowia pacjenta. Zazwyczaj farmakoterapia trwa kilka miesięcy, choć w niektórych przypadkach może być konieczna przez wiele lat.